Differenze tra le versioni di "Improperia (Popule meus)"

Da Gregorianum.org.
Jump to navigation Jump to search
Riga 34: Riga 34:
 
; '''Testo latino'''
 
; '''Testo latino'''
 
''Textus''<br />
 
''Textus''<br />
 +
Popule meus, quid feci tibi?
 +
Aut in quo contristavi te? Responde mihi!
 +
 +
Quia eduxi te de terra Aegypti:
 +
parasti Crucem Salvatori tuo.
 +
 +
Hagios o Theos
 +
Sanctus Deus
 +
Hagios Ischyros
 +
Sanctus Fortis
 +
Hagios Athanatos, eleison hymas
 +
Sanctus Immortalis, miserere nobis.
 +
 +
Quia eduxi te per desertum quadraginta annis,
 +
et manna cibavi te, et introduxi in terram satis optimam:
 +
parasti Crucem Salvatori tuo.
 +
 +
Hagios o Theos
 +
Sanctus Deus
 +
Hagios Ischyros
 +
Sanctus Fortis
 +
Hagios Athanatos, eleison hymas
 +
Sanctus Immortalis, miserere nobis.
 +
 +
Quid ultra debui facere tibi, et non feci?
 +
Ego quidem plantavi te vineam meam speciosissimam:
 +
et tu facta es mihi nimis amara:
 +
aceto namque sitim meam potasti:
 +
et lancea perforasti latus Salvatori tuo.
 +
 +
Hagios o Theos
 +
Sanctus Deus
 +
Hagios Ischyros
 +
Sanctus Fortis
 +
Hagios Athanatos, eleison hymas
 +
Sanctus Immortalis, miserere nobis.
 +
 +
Ego propter te flagellavi Aegyptum cum primogenitis suis:
 +
et tu me flagellatum tradidisti.
 +
 +
Popule meus, quid feci tibi?
 +
Aut in quo contristavi te? Responde mihi!
 +
 +
Ego te eduxi de Aegypto, demerso Pharaone in Mare Rubrum:
 +
et tu me tradidisti principibus sacerdotum.
 +
 +
Popule meus, quid feci tibi?
 +
Aut in quo contristavi te? Responde mihi!
 +
 +
Ego ante te aperui mare:
 +
et tu aperuisti lancea latus meum.
 +
 +
Popule meus, quid feci tibi?
 +
Aut in quo contristavi te? Responde mihi!
 +
 +
Ego ante te præivi in columna nubis:
 +
et tu me duxisti ad prætorium Pilati.
 +
 +
Popule meus, quid feci tibi?
 +
Aut in quo contristavi te? Responde mihi!
 +
 +
Ego te pavi manna per desertum:
 +
et tu me cecidisti alapis et flagellis.
 +
 +
Popule meus, quid feci tibi?
 +
Aut in quo contristavi te? Responde mihi!
 +
 +
Ego te potavi aqua salutis de petra:
 +
et tu me potasti felle et aceto.
 +
 +
Popule meus, quid feci tibi?
 +
Aut in quo contristavi te? Responde mihi!
 +
 +
Ego propter te Chananaeorum reges percussi:
 +
et tu percussisti arundine caput meum.
 +
 +
Popule meus, quid feci tibi?
 +
Aut in quo contristavi te? Responde mihi!
 +
 +
Ego dedi tibi sceptrum regale:
 +
et tu dedisti capiti meo spineam coronam.
 +
 +
Popule meus, quid feci tibi?
 +
Aut in quo contristavi te? Responde mihi!
 +
 +
Ego te exaltavi magna virtute:
 +
et tu me suspendisti in patibulo Crucis.
 +
 +
Popule meus, quid feci tibi?
 +
Aut in quo contristavi te? Responde mihi!
  
 
|valign=top|
 
|valign=top|

Versione delle 18:04, 22 ago 2023

VUOI LASCIARE UNA PICCOLA DONAZIONE?

Tratto da Cooperatores-Veritatis.org[1]

Popule meus, quid feci tibi? aut in quo contristavi te? responde mihi!. Molti conoscono questa prima frase di un testo antico che la Chiesa canta il Venerdì Santo, ma pochi ne conoscono la provenienza. Questa sequenza, litanica possiamo dire, si chiama “Improperia, Improperies” ossia “Lamento di Dio“, ed è plurale Improperium = rimprovero, cioè il rimprovero amorevole e misericordioso di Gesù non contro le persone che lo hanno messo a morte, ma contro la perspicace e superba resistenza a voler continuare a non rispondere a quelle domande scomode che Dio pone a chi ha deciso di metterlo a morte, di consegnarlo alla croce e così nel tempo, anche noi quando, restando reprobi nel peccare, torniamo a crocifiggere nuovamente Gesù.

Questo canto ha la forma di un canto mesto e meditato, di domande (responsoriale cantato) alle quali si risponde chinando la testa e riconoscendo la grandezza di Dio, davanti a tutta la nostra condizione miserevole e bisognosa di Lui, il nostro Salvatore.

La figura di Gesù lamenta il fatto che il suo popolo (“popule meus“) è stato ingrato ed ingiusto con il suo Dio, mentre Egli lo ha condotto fuori dall’Egitto liberandolo dalla schiavitù e l’ha nutrito con manna durante l’attraversamento nel deserto. Il coro allora, risponde con una lode a Dio, il Tre volte Santo.

Il canto è probabilmente di origine bizantina. Viene cantata dal coro, mentre i fedeli adorano la Croce. Dopo gli Improperia viene l'inno Crux fidelis.

Inizialmente, gli Improperia erano unanimi con il Canto gregoriano, ma in seguito furono composte in polifonia, incluso il grande Palestrina (1525-1594).

Tuttavia è bene ricordare che, la parte iniziale, la riscontriamo nel Profeta Michea al cap. 6 “Popolo mio, che cosa ti ho fatto? In che cosa ti ho stancato? Rispondimi. Forse perché ti ho fatto uscire dall’Egitto, ti ho riscattato dalla casa di schiavitù e ho mandato davanti a te Mosè, Aronne e Maria?” (vv.3-4 e ss)

Il rito, testimoniato a Gerusalemme già nel III sec. (descritto da Eteria) fu accolto anche in Occidente verso il VI secolo.

E dunque, si struttura in due sezioni, che possono essere lette e meditate:

  1. La prima parte prevede tre improperia (destinate ai solisti del coro)
  2. La seconda parte ribadisce gli stessi concetti sopra espressi ma suddivisi in nove improperia (cantati su modello salmodico) intercalati dal coro che ripete ogni volta i primi versi con cui aveva esordito nella prima parte: “Popule meus, quid feci tibi? Aut in quo contristavi te? Responde mihi!“

Testo e traduzioni

Testo latino

Textus
Popule meus, quid feci tibi? Aut in quo contristavi te? Responde mihi!

Quia eduxi te de terra Aegypti: parasti Crucem Salvatori tuo.

Hagios o Theos Sanctus Deus Hagios Ischyros Sanctus Fortis Hagios Athanatos, eleison hymas Sanctus Immortalis, miserere nobis.

Quia eduxi te per desertum quadraginta annis, et manna cibavi te, et introduxi in terram satis optimam: parasti Crucem Salvatori tuo.

Hagios o Theos Sanctus Deus Hagios Ischyros Sanctus Fortis Hagios Athanatos, eleison hymas Sanctus Immortalis, miserere nobis.

Quid ultra debui facere tibi, et non feci? Ego quidem plantavi te vineam meam speciosissimam: et tu facta es mihi nimis amara: aceto namque sitim meam potasti: et lancea perforasti latus Salvatori tuo.

Hagios o Theos Sanctus Deus Hagios Ischyros Sanctus Fortis Hagios Athanatos, eleison hymas Sanctus Immortalis, miserere nobis.

Ego propter te flagellavi Aegyptum cum primogenitis suis: et tu me flagellatum tradidisti.

Popule meus, quid feci tibi? Aut in quo contristavi te? Responde mihi!

Ego te eduxi de Aegypto, demerso Pharaone in Mare Rubrum: et tu me tradidisti principibus sacerdotum.

Popule meus, quid feci tibi? Aut in quo contristavi te? Responde mihi!

Ego ante te aperui mare: et tu aperuisti lancea latus meum.

Popule meus, quid feci tibi? Aut in quo contristavi te? Responde mihi!

Ego ante te præivi in columna nubis: et tu me duxisti ad prætorium Pilati.

Popule meus, quid feci tibi? Aut in quo contristavi te? Responde mihi!

Ego te pavi manna per desertum: et tu me cecidisti alapis et flagellis.

Popule meus, quid feci tibi? Aut in quo contristavi te? Responde mihi!

Ego te potavi aqua salutis de petra: et tu me potasti felle et aceto.

Popule meus, quid feci tibi? Aut in quo contristavi te? Responde mihi!

Ego propter te Chananaeorum reges percussi: et tu percussisti arundine caput meum.

Popule meus, quid feci tibi? Aut in quo contristavi te? Responde mihi!

Ego dedi tibi sceptrum regale: et tu dedisti capiti meo spineam coronam.

Popule meus, quid feci tibi? Aut in quo contristavi te? Responde mihi!

Ego te exaltavi magna virtute: et tu me suspendisti in patibulo Crucis.

Popule meus, quid feci tibi? Aut in quo contristavi te? Responde mihi!

Traduzione in lingua italiana

Testo

English Translation

Text

Spartiti musicali

Spartito gregoriano, impaginato su foglio formato A4:

600px

Spartito disponibile in formato PDF impaginato su foglio A4, Media:xxx.pdf

Video

Versione tratta dal Graduale Romanum/Triplex (1974-1979) pag. 176, tratta dal canale YouTube "GradualeProject".

Codice sorgente GABC


Bibliografia

Note